بیانیۀ تروتسکی پیرامون افشای معاهدات محرمانه

مقدمۀ مترجم: بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اکتبر روسیه، در تاریخ ۸ نوامبر ۱۹۱۷، نخستین موضع دولت انقلابی در قبال سیاست خارجی، در قالب «فرمان صلح»- مصوّب دومین کنگرۀ شوراهای سراسر روسیه- اعلام شد. این فرمان خواهان اتمام کشتار جنگ جهانی اول بر پایۀ «صلح عادلانه و دمکراتیک» بود؛ مضاف بر این، لغو معاهدات سرّی موجود را اعلام داشت و تعهد نمود که تمامی معاهدات آتی «کاملاً آشکار در نزد جهانیان» به مذاکره گذاشته خواهد شد. انتشار معاهدات رژیم تزاری و دولت های روسیه، فرانسه و غیره، از توطئه های آنان برای تقسیم غنایم جنگی میان خود پرده برداشت. انتشار اسناد مربوط به معاهدات دوران جنگ (در قالب مکاتبات دیپلماتیک و تلگرام های کد گذاری شده میان دولت ها) در روزنامۀ ایزوستیا، به تاریخ ۲3 نوامبر ۱۹۱۷ آغاز شد و همچنین بین دسامبر ۱۹۱۷ تا فوریۀ ۱۹۱۸، به شکل جزواتی به چاپ رسید. انتشار این اسناد در روزنامۀ بریتانیایی «منچستر گاردین» به تاریخ ۱۲ دسامبر ۱۹۱۷، هیاهویی در آن کشور و ایالات متحده به راه انداخت. اقدامات دولت بلشویکی با حسّ همدردی و همدلی عظیم کارگران آلمان و سراسر اروپا مواجه شد. متن زیر بیانیۀ تروتسکی، به عنوان کمیسریای خلق برای امور خارجه در آن دوره، برای اتمام دیپلماسی پنهانی و محرمانه است. آرمان پویان

بیانیۀ تروتسکی پیرامون انتشار معاهدات محرمانه

۲۲ نوامبر ۱۹۱۷

با انتشار اسناد دیپلماتیک محرمانه از آرشیو سیاست خارجۀ تزاریسم و همچنین آرشیو دولت های ائتلافی بورژواییِ هفت ماه نخست انقلاب، ما به وعده ای جامۀ عمل می پوشانیم که وقتی حزب ما درگیر مبارزه بود، به انجام آن تعهد نموده بود. دیپلماسی پنهانی، ابزار ضروری اقلیتی مالک است؛ اقلیتی که ناگزیر است تا به منظور فریفتن اکثریت، این ابزار را به نفع خود به کار گیرد. امپریالیسم با نقشه های سیاه اش برای پیروزی، و با اتحادها و معاملات غارتگرانۀ خود، نظام دیپلماسی پنهان و محرمانه را به منتهی درجۀ خود رسانید.

مبارزه علیه امپریالیسم، که درحال نابود و تباه کردن مردمان اروپا است، هم زمان مبارزه ای علیه دیپلماسی سرمایه داری نیز هست. دیپلماسی ای که به اندازۀ کافی دلیلی برای ترس از توجه افکار عمومی دارد. مردم روسیه، و مردمان اروپا و سراسر جهان، می باید از حقایق پیرامون اسنادی که به وسیلۀ صاحبان سرمایۀ مالی و صنعتی، به طور پنهانی و سرّی و از طریق ]نمایندگان[ پارلمان و دیپلمات ها جعل و ساخته شده است، آگاه شوند. مردمان اروپا بهای حق دسترسی به حقایق را با فداکاری های بی شمار و ویرانی های اقتصادی در جهان پرداخت کرده اند.

لغو دیپلماسی محرمانه و پنهانی، نخستین و مهم ترین شرط یک سیاست خارجی صادقانه، مردمی و واقعاً دمکراتیک است. دولت شوروی، وظیفۀ خود می داند که چنین سیاسی را در عمل محقق سازد. دقیقاً به همین خاطر است که ما، ضمن پیشنهاد صلح موقت میان مردم متخاصم و دولت های آنان، هم زمان این معاهدات و قراردادها را افشا می کنیم؛ ]اسنادی[ که التزام به حفظ آن، دیگر برای کارگران، سربازان و دهقانانی که قدرت را به دست گرفته اند، منتفی شده است. سیاستمداران و ژورنالیست های بورژوای آلمان و امپراتوری اتریش-مجارستان، احتمالاً تلاش می کنند تا از اسنادی که برای نشان دادن دیپلماسی امپراتوری های اروپای مرکزی منتشر گردیده است، تا حدّ ممکن به نفع خود استفاده کنند. اما چنین تلاش هایی، به دو دلیل محکوم به شکستی رقت بار خواهد بود؛ نخست آن که ما قصد داریم تا سریعاً اسناد محرمانه ای را که صریحاً با دیپلماسی امپراتوری های اروپای مرکزی ارتباط دارند، در نزد محکمۀ افکار عمومی افشا و منتشر کنیم. مورد دوم، و مهم تر، آن که روش های دیپلماسی پنهانی همان قدر جهانی است که چپاول های امپریالیستی. وقتی پرولتاریای آلمان به مسیر انقلاب قدم بگذارد، به اسناد سرّی از دولتمردان خود دست خواهد یافت که از نظر درجۀ اهمیت، ذره ای پایین تر از آن چه ما قصد انتشارش را داریم، نخواهد بود.

دولت کارگران و دهقانان، هم دیپلماسی پنهانی و هم دسایس، اسرار و دروغ های آن ها را فسخ می کند. ما چیزی برای پنهان کردن نداریم. برنامۀ ما، بیانگر خواسته های شورانگیز میلیون ها نفر از کارگران، سربازان و دهقانان است. ما می خواهیم تا حتی الامکان، حاکمیت سرمایه واژگون گردد. با افشای عملکرد طبقات حاکمه در نزد تمامی مردم جهان، ما پیامی را به کارگران می رسانیم که بنیان تغییرناپذیر سیاست خارجۀ ما را تشکیل می دهد: «پرولتاریای سراسر جهان، متحد شوید!»

https://www.marxists.org/history/ussr/government/foreign-relations/1917/November/22.htm

آرشيو لئون تروتسکی